
تأثیر قهوه بر بدن: فواید انرژی بخش و خطرات احتمالی

قهوه امروز به یکی از محبوبترین نوشیدنیها، بهویژه میان جوانان، تبدیل شده است. برخی آن را نوشیدنی سلامتی میدانند و برخی دیگر، مصرفش را مضر تلقی میکنند. اما واقعیت این است که قهوه، مانند بسیاری از خوراکیهای طبیعی، هم فواید ارزشمندی دارد و هم در صورت افراط، میتواند مشکلاتی ایجاد کند. کلید ماجرا، تعادل در مصرف است تا بتوان از مزایای آن بهرهمند شد و از آسیبهای احتمالی دور ماند.
در ادامه، با نگاهی علمی و جامع، به بررسی فواید و مضرات قهوه میپردازیم.
تأثیرات مثبت قهوه بر سلامتی
۱. منبع قوی آنتیاکسیدانها
دانههای قهوه سرشار از آنتیاکسیداناند و طبق تحقیقات، یک فنجان قهوه آنتیاکسیدان بیشتری نسبت به همان حجم آب انگور، تمشک یا پرتقال دارد. حتی ترکیبات فنولیک قهوه نیز از چای و کاکائو (دو منبع شناختهشده فنولیک) بیشتر است. افزودن شیر یا خامه جذب این آنتیاکسیدانها را مختل نمیکند، اما بهتر است شکر اضافه نشود، زیرا ممکن است فرایند جذب را به تأخیر بیندازد.
۲. کاهش خطر پارکینسون
مطالعات متعدد نشان دادهاند که مصرف منظم قهوه، خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را بهطور محسوسی کاهش میدهد.
۳. حفاظت از کبد
نوشیدن روزانه سه فنجان یا بیشتر قهوه میتواند سرعت پیشرفت هپاتیت C مزمن را کاهش دهد و به سلامت کبد کمک کند.
- پیشگیری از سنگ صفرا و کلیه
افرادی که روزانه چهار فنجان یا بیشتر قهوه مصرف میکنند، ۲۵٪ کمتر از سایرین به سنگ کلیه یا سنگ صفرا مبتلا میشوند. حتی یک فنجان قهوه در روز میتواند تا ۱۰٪ از این خطر بکاهد.
۵. کاهش خطر نقرس
مصرف چهار فنجان یا بیشتر در روز با ۴۰٪ کاهش خطر ابتلا به نقرس همراه است.
۶. افزایش تمرکز و عملکرد شغلی
کافئین بهعنوان یک محرک طبیعی، باعث افزایش هوشیاری، بهبود توجه و در نتیجه کارایی بهتر در فعالیتهای ذهنی و شغلی میشود.
۷. کاهش احتمال آلزایمر
افرادی که بهطور مداوم در طول زندگی قهوه مینوشند، دیرتر و با احتمال کمتری به بیماری آلزایمر مبتلا میشوند.
مضرات و محدودیتهای مصرف قهوه
۱. افزایش فشار خون
کافئین موجود در قهوه میتواند باعث بالا رفتن فشار خون شود. هرچند این افزایش معمولاً خفیف است، اما برای افرادی که از پیش دچار پرفشاری خون هستند، خطر بیشتری دارد و باید با احتیاط مصرف شود.
۲. پوکی استخوان (استئوپروز)
مصرف زیاد قهوه ممکن است دفع کلسیم از طریق ادرار را افزایش دهد و خطر پوکی استخوان را بالا ببرد؛ بهویژه در افرادی که دریافت روزانه کلسیم آنها کم است.
۳. اختلال در خواب
مقدار بالای کافئین میتواند سیستم عصبی مرکزی را بیش از حد تحریک کند و باعث سختتر شدن به خواب رفتن یا کاهش کیفیت خواب شود. بهتر است افراد نوشیدن قهوه را ۴ تا ۶ ساعت قبل از زمان خواب متوقف کنند تا از این مشکل پیشگیری شود.
۴. رفلاکس و سوزش معده
قهوه میتواند در برخی افراد سبب افزایش بازگشت اسید معده (رفلاکس) و ایجاد سوزش شود، بهخصوص اگر زمینه این مشکل از قبل وجود داشته باشد.
۵. دوران بارداری
اگرچه شواهد قطعی در مورد آسیب مستقیم قهوه به جنین وجود ندارد، اما توصیه میشود مصرف آن در این دوران به ۱–۲ فنجان در روز محدود شود. خانمهایی که سابقه سقط مکرر یا مشکلات باروری دارند بهتر است بهطور کامل قهوه را کنار بگذارند.
۶. کاهش جذب آهن
تانین موجود در قهوه میتواند جذب آهن را کاهش دهد. بنابراین نوشیدن قهوه همراه با غذا، بهویژه برای افراد مبتلا به کمخونی، توصیه نمیشود. بهترین زمان مصرف، یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از وعده غذایی است.