
فیلم «اف ۱» زیر ذرهبین: برد پیت و هیجان دیوانهکننده سرعت

فیلمهایی که در دنیای مسابقات اتومبیلرانی ساخته میشوند، اغلب مسیر مشابهی را طی میکنند: رانندهای با گذشتهای پرچالش یا مشکلات شخصی، پس از تلاشهای بیوقفه به قهرمانی دست مییابد. این فرمول ساده، هرچند تکراری است، اما وقتی درست اجرا شود، هنوز هم میتواند مخاطب را به هیجان بیاورد. در این مطلب، نقد فیلم «اف ۱» (F1 the Movie) به کارگردانی جوزف کوشینسکی را مرور میکنیم.
⚠️ هشدار: لو رفتن داستان ممکن است!
داستان فیلم حول سانی هیز (برد پیت)، رانندهی کهنهکار سابق فرمول یک میچرخد. او سه دهه قبل در یک تصادف سنگین شرکت کرده و از دنیای مسابقات خداحافظی کرده بود. حالا با اصرار روبن (خاویر باردم)، سانی دوباره به پیست بازمیگردد و باید در کنار جوان بااستعداد اما کمتجربهای به نام جاشوا (دامسون ایدریس)، تیم اپکسجیپی را از انتهای جدول به صدر برسانند.
اگر با داستانهای مشابه آشنا باشید، طرح اولیه چندان غافلگیرکننده نیست: کهنهکار بیحوصله، تازهکار مغرور، رقابتهایی که به دوستی بدل میشوند. کوشینسکی به خوبی میداند شخصیتها و داستانش کلیشهای هستند، اما تلاش نمیکند با صحنههای پرهیجان ضعفها را بپوشاند. بلکه هر شخصیت را با جزئیات کافی معرفی میکند و نقاط قوت و ضعفشان را به نمایش میگذارد.
فیلم یک آرک کلاسیک رستگاری را دنبال میکند: تمرینهای طاقتفرسا، اختلافات درونتیمی، شکستهای پیشبینیپذیر، آشتیهای دراماتیک و نهایتاً موفقیت در مسابقهی نهایی. خوشبختانه همه این مراحل با دقت و ریتمی مناسب روایت شدهاند. تدوین روان و حفظ هیجان، فیلم را از تکرار صرف نجات میدهد و مخاطب را تا پایان پای صندلی میخکوب میکند. ساختار قصه شاید تازه نباشد، اما تجربهی تماشای آن همچنان لذتبخش است.
سانی باید با شکستهای گذشته و شهرت از دست رفتهاش روبهرو شود، در حالی که جاشوا باید غرور جوانیاش را با انضباط و فروتنی کنترل کند. این مسیرها آنقدر آشنا هستند که ناخودآگاه یاد فیلمهایی مثل «راکی» (1976) یا «شتاب» ران هاوارد (2013) میافتیم؛ آخری یکی از بهترین آثار درباره فرمول یک است. شاید بتوان این الگوها را نشانهی تکرار دانست، اما واقعیت این است که سینمای ورزشی همواره بر همین چارچوب ساخته شده: قصههایی درباره پیروزی و شکست و افرادی که تلاش میکنند بهترین باشند.
برد پیت، هم به عنوان بازیگر و هم تهیهکننده، به خوبی از این مسئله آگاه است و تلاش میکند تا شخصیت سانی حداقل اندکی از کلیشههای قهرمان کلاسیک فاصله بگیرد. پیت آسیبپذیری سانی را در لحظات کوتاه و بیکلام به نمایش میگذارد؛ مردی که اعتقادی به معجزه ندارد و به خوبی میداند مواجهه با رانندگان جوان چقدر دشوار خواهد بود. او با وجود پشیمانیهایش، هنوز عشق به رانندگی را در دل دارد.
در سوی دیگر، جاشوا قرار دارد؛ جوانی پرانرژی که استعدادش آشکار است اما بیشتر مشغول حواشی و هیجانات خود است. دامسون ایدریس جاشوا را با نوعی بیثباتی حسابشده بازی میکند؛ جسارت و تردیدهایش را همزمان میبینیم. او میداند فاصلهاش تا شکست کم است و شاید دیگر فرصتی برای حضور در مسابقات فرمول یک پیدا نکند. غرورش اجازه نمیدهد تحت تاثیر سانی، «پیرمرد» تیم، قرار بگیرد. بازی صادقانه و تاثیرگذار ایدریس، رابطه پرتنش او با پیت را عمیقتر میکند و بخش زیادی از بار دراماتیک داستان را به دوش میکشد.
فیلم «اف ۱» از حضور دو بازیگر کهنهکار دیگر نیز بهره میبرد. کری کندن در نقش کیت، مدیر فنی ارشد، کمک میکند تا اثر فقط یک فیلم مردانه نباشد. رابطه کوتاه عاشقانه او با برد پیت شاید تاثیر زیادی ندارد، اما آزاردهنده هم نیست. خاویر باردم در نقش روبن، صاحب تیم، حضور پررنگتری دارد؛ او با وقار و گرمای پدرانه خود، نماد کسانی است که باورشان با پول و اسپانسر قابل خریدن نیست. باردم یادآور میشود پشت صنعت فرمول یک، اشتیاقی عمیق و غیرقابلتوصیف برای رانندگی و رقابت نهفته است.
اما درخشش واقعی فیلم در بعد فنی آن است. هیچ لحظهای حس نمیکنید از جلوههای ویژه رایانهای استفاده شده باشد. فیلمبرداری کلادیو میراندا بینقص و طبیعی است. دوربینهایی که مستقیماً روی ماشینهای فرمول یک نصب شدهاند، تماشاگر را به دل کابینهای تنگ و لرزان میبرد و هر قطره عرق و نگاه نگران رانندگان، اهمیت لحظات را ملموس میکند. سکانسهای اکشن موفق شدهاند مسابقات معمولاً خشک تلویزیونی را به صحنههایی نفسگیر و پرتنش تبدیل کنند. موسیقی هانس زیمر هم به خوبی جان تازهای به هر لحظه بخشیده است.
جوزف کوشینسکی هم در کارگردانی توانایی خود را نشان میدهد. «اف ۱» فقط درباره مسابقه نیست، بلکه درباره هالیوود و بازتعریف فرمولهای قدیمی با نگاهی مدرن است. او همان کاری را انجام میدهد که در «تاپ گان: ماوریک» کرد؛ انتقال نسلها و احترام به میراث فیلمهای کلاسیک. ضعفهای او در اوجگیریهای احساسی دیده میشود، اما وقتی بحث هیجان و آدرنالین است، استادانه عمل میکند. واقعگرایی فیلم مثالزدنی است: ماشینها واقعیاند، پیستها واقعیاند و حضور رانندگان حرفهای حس زندگی واقعی مسابقه را منتقل میکند.
نکات مثبت:
-
فیلمبرداری چشمگیر کلادیو میراندا و موسیقی متن هانس زیمر
-
کارگردانی کوشینسکی و حفظ حس واقعگرایانه نزدیک به «ماوریک»
-
بازی درخشان برد پیت و دامسون ایدریس
-
سکانسهای اکشن درجهیک و توجه دقیق به جزئیات فرمول یک
-
استفاده درست از کلیشههای ژانر
نکات منفی:
-
رابطه عاشقانه فیلم سطحی و تا حد زیادی اضافی
«اف ۱» قصد ندارد شاهکار سینمایی باشد، اما هدفش را کاملاً محقق میکند: هیجان مسابقات را بدون توقف به مخاطب منتقل کند. این فیلم تجسم سینما در قالب سرعت است؛ بازتعریف سینمای ورزشی نیست، بلکه جشن آن است. و درست مانند مسابقهای که روایت میکند، اهمیتش نه در خط پایان، بلکه در لحظاتی است که نفسها را بند میآورد.
اطلاعات فیلم «اف ۱» (F1 the Movie)
-
کارگردان: جوزف کوشینسکی
-
نویسندگان: جوزف کوشینسکی و ایرن کروگر
-
بازیگران: برد پیت، دامسون ایدریس، کری کندن، توبیاس منزیس، خاویر باردم
-
سال تولید: ۲۰۲۵، ایالات متحده
-
امتیاز IMDb: 7.8 از 10
-
امتیاز راتن تومیتوز: 82٪
خلاصه داستان:
سانی هیز، راننده باتجربه فرمول یک که در دهه ۹۰ برای تیم لوتوس رقابت میکرد، پس از یک تصادف شدید در گرندپری اسپانیا ۱۹۹۳، مجبور شد حرفه خود را کنار بگذارد. حالا، سه دهه بعد و پس از موفقیت در مسابقه ۲۴ ساعته دیتونا، همتیمی سابقش روبن – مالک تیم Apex GP – از او دعوت میکند تا در تست رانندگی شرکت کند و جای خالی یک راننده کلیدی را پر کند. روبن هشدار میدهد که سرمایهگذاران قصد فروش تیم را دارند، مگر اینکه در ۹ مسابقه باقیمانده حداقل یک پیروزی به دست آید…